Благовещендар - беренсе

Унда Благовещен, Асҡын, Балтас, Борай, Ҡариҙел, Мишкә райондарынан һәм Пермь крайынан әүҙем, талантлы, инициативалы, ижади һәм тыуған яҡтың яҙмышына битараф булмаған йәштәр ҡатнашты.

Благовещен район исеменән төрлө эшмәкәрлек өлкәләренән делегация сығыш яһаны. Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы башҡарма комитеты ағзаһы, Башҡортостан юлдаш телеканалы алып барыусыһы Наил Юнысов билдәләүенсә, бындай осрашыуҙар - башҡорт халҡының үҫеш стратегияһын, туған телен һәм мәҙәниәтен, хәҙерге башҡорт образын үҫештереү мөмкинлеге.

Делегаттар өсөн стратегик сессия үтте. Командалар республикала спортты, эшҡыуарлыҡты һәм мәҙәниәтте нисек үҫтереү тәҡдимдәре өҫтөндә эшләне. Модератор, Башҡортостандың атҡаҙанған артисы Зилиә Бәхтиева башҡорт ҡатын-ҡыҙҙарының милли мәҙәниәтте, йолаларҙы, ғөрөф-ғәҙәттәрҙе тергеҙеү, һаҡлау һәм үҫтереү, ғаилә һәм әхлаҡи ҡиммәттәрҙе нығытыу буйынса эшмәкәрлеген әүҙемләштереү кәрәклеген билдәләне. Түңәрәк өҫтәлдә ҡатнашыусылар ауылдарҙа мәҙәни-ял сараларын башҡорт телендә йышыраҡ үткәрергә тәҡдим итте. «Балаларыбыҙ «Аҡ тирәк, күк тирәк», «Мөйөш алыш» һәм башҡа уйындарҙа уйнамай тиерлек. Йәштәр өсөн «Самауырлы ритайым» үткәреүҙе туҡтаталар. Ә бит тап ошондай сараларҙа башҡорт телендә һөйләшеү алып барыла ла инде, - тине Пермь өлкәһе вәкиле. - Ҡалаларҙа, бигерәк тә телдә һөйләшеүселәр аҙ булған урындарҙа, әлбиттә, был мәсьәләне хәл итеү ҡатмарлыраҡ. Бының өсөн мәҙәниәт усаҡтарының художество етәкселәре өсөн оҫталыҡ дәрестәре үткәрергә кәрәк. Улар башҡорт телендә кино, йәнһүрәттәр күрһәтергә тейеш».

Эшҡыуарҙар командаһы бизнес-тренер Әлмира Ҡолдәүләтова менән бергә мәктәп программаһына иҡтисад, милли брендтар булдырыу һәм уны рекламалау буйынса дәрестәр индерергә тәҡдим итте. Өсөнсө команданың модераторы булып «йүгереүсе башҡорт» Заһир Әминев сығыш яһаны. Уның тәҡдимдәренең береһе - мәктәп уҡыусылары өсөн туристик слеттарҙы тергеҙеү. Командаларҙың бөтә тәҡдимдәре йыл аҙағында Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайының Йәштәр съезында иҫәпкә алынасаҡ һәм яңғыратыласаҡ.

Сара сиктәрендә квиз-уйын да үтә. Ул өс раундта үтте. Ул башҡорт мәҙәниәтенә, әҙәбиәтенә һәм сәнғәтенә, башҡорт халҡының йолаларына һәм ғөрөф-ғәҙәттәренә арналды. Благовещен командаһы беренсе урын яуланы һәм декабрҙә Өфөлә үтәсәк финалда район исеменән сығыш яһау мөмкинлеге алды.

«Башҡортостан Башлығы Радий Хәбировтың да, Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайының да туған телде һаҡлауға һәм үҫтереүгә ҙур иғтибар бүлеүе ҡыуаныслы, сөнки ул ҙур тәрбиәүи ролен дә үтәй. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, хәҙер башҡорт теле һәм әҙәбиәте дәрестәре һиҙелерлек кәмегән, рус теле менән башҡорт теле араһындағы сәғәт айырмаһы бик ҙур, - ти 1-се гимназияның башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы Розалия Сәхәүетдинова. - Йән өсөн әйберҙәр кәрәк. Атап әйткәндә, туған тел һәм әҙәбиәт был бушлыҡты тулыландыра. Һәм беҙҙең уртаҡ бурысыбыҙ, мәктәптәр һәм ата-әсәләр, телде һаҡлау. башҡорт телен юҡҡа ғына әсә теле тип атамайҙар бит, һәм беҙгә, ҡатын-ҡыҙҙарға, тәү сиратта был бурыс йөкмәтелә. Был хаҡта оноторға ярамай».

Ысынлап та, Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров башҡорт телен һаҡлауҙы һәм үҫтереүҙе эҙмә-эҙлекле хуплай һәм уны популярлаштырыуға һәм цифрлаштырыуға сәйәсәт төҙөй. Мәҫәлән, быйыл Өфөнөң Арт-квадрат майҙанында «Мин башҡортса һөйләш» ғаилә фестивале үтте. Фестиваль ике өлөштән торҙо: тел лабораториялары һәм йәш башҡорт башҡарыусыларының опен-эйр концерты. Тел лабораторияларына оҫталыҡ дәрестәре, урам спектаклдәре, конкурстар һәм уйындар индерелде, улар аша балалар һәм уларҙың ата-әсәләре башҡорт телен өйрәтте, туған мәҙәниәткә ҡушылды. Сарала 8 меңгә яҡын кеше ҡатнаша.

«Беҙ башҡорт теленә, уны һаҡлауға һәм үҫтереүгә ҙур иғтибар бүләбеҙ. Һәм был йәһәттән халҡыбыҙҙың ҙур роль уйнауы бик шәп. Беҙ туған телдә рәхәтләнеп һөйләшкән, уны яратҡан һәм был мөхәббәтте башҡаларға еткергән әүҙем һәм битараф булмағандарға ярҙам итергә булдыҡ», - тип билдәләне төбәк етәксеһе.